زیارت، برقراری ارتباط قلبی با حجّت خدا است و خود را در تشعشع فیض او قرار دادن است.
زیارت، احترام و گرامی‌داشت بزرگان دین و ادای احترام به ساحت ایشان.
زیارت، جلوه‌ای از محبت و مودّت بر ولی خداست و در حقیقت بزرگداشت دین و علم است.
زیارت، جلوه‌ای از باورها و اعتقادات مذهبی است که با احساسات پاک و عواطف عالی همراه می‌گردد.
 
زیارت شخصیت هایی مانند پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) و امامان(علیهم السلام) به عنوان بزرگ‌ترین موحدان و محبوبان خدا، در حقیقت بیعت با خدا و زمینه ساز اطاعت از خداست. همان‌طور که قرآن کریم می‌فرماید:
«مَنْ یُطِعِ الرَّسُولَ فَقَدْ أَطاعَ اللّهَ»؛[۱] «هر کس از پیامبر اطاعت کند همانا از خداوند اطاعت کرده است».
«إِنَّ الَّذینَ یُبایِعُونَکَ إِنَّما یُبایِعُونَ اللّهَ»؛[۲] «کسانی که با تو (پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم)) بیعت می کند همانا با خدا بیعت کرده‌اند».
پس زائر در محضر ائمه(علیهم السلام) تعهد می نماید که دست به زشتی گناه نیالاید و پیمان می بندد که بنده راستین خدا و پیرو واقعی آنان باشد.
 
آیت‌الله بهجت می فرماید: آیا معنی «اشهد انکم ترون مقامی و تسمعون کلامی و تردون سلامی» را می‌فهمید؟ مومن خدا را حاضر می‌داند، واسطه خدا را هم حاضر می‌داند. عینک داشته باشیم و ببینیم. مؤمن می‌فهمد امام زنده است، ناظر است، قادر و مقتدر است. ائمه(علیهم السلام) حاضرند! ناظرند! می‌بینند! جواب می‌دهند. این‌ها ممتاز هستند، از ملائکه بالاتر هستند. التفات ما کم است!
حرم می‌رویم و می‌آییم فکر می‌کنیم کسی ما را ندیده است؟ ملائکه از ما غافل نیستند. ما را می‌بینند!
 
لازم به ذکر است برخی فوائد زیارت «همیشگی و همگانی» است. مانند این‌که: یاد بزرگان و معصومان، آدمی را در مسیر بزرگواری و پاکی و قدم برداشتن در مسیر عصمت کمک می‌کند و این فایده برای همه زائران با اختلاف مراتب حاصل است، به طوری که حداقل در مدت زیارت، زائر در محیط معنوی قرار می‌گیرد و اهتمام نسبت به نماز اول وقت، تلاوت قرآن و ارتباط معنوی با اولیای الهی و هم‌نشینی با خوبان و عبادت‌کنندگان پیدا می‌کند و زمینه استغفار برای همگان بیشتر فراهم می‌گردد.

و برخی فواید «مقطعی» و موردی است به طوری که دیده شده، برخی از زائران در همین دنیا و به صورت زودهنگام حاجت‌شان برآورده ‌شده و پیمانه خود را از دست ولی خدا پُر ‌کرده‌اند. تجلّی این‌گونه کرامات موجب جلب توجّه همگان به‌سوی آستان مقدس اولیای الهی می‌گردد تا رابطه معنوی خویش و رفت و آمد به این مکان مقدس را بیش از پیش ادامه دهند.

و بخشی از فواید زیارت، آخرتی است؛ مانند: ثواب و شفاعت اُخروی که شامل زائران می‌شود. چنان‌که پیغمبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) به امیرمؤمنان علی(علیه السلام) فرمود:
«یا ابالحسن! به درستی که خدای تعالی قبر تو و فرزندان تو را، بُقعه‌هایی از بُقعه‌های بهشت و عرصه‌ای از عرصه‌های آن قرار داده و دل‌های خلق و برگزیدگان بندگان خود را مایل به آنها ساخته، تا خواری و اذیت راه را متحمّل شوند و قبور شما را تعمیر کنند و بسیار به زیارت آیند؛ به جهت تقرّب به خدا و دوستی پیغمبر او. یا علی! این طایفه مخصوص‌اند به شفاعت من و بر حوض من و ایشان وارد می‌شوند زیارت کنندگان من و همسایگان من فردای قیامت در بهشت‌اند»[۳] 
 
پی نوشت ها:
[۱] – نساء (۴)، آیه ۸۰
[۲] – فتح (۴۸)، آیه ۱۰
[۳] – معراج السعاده، ص ۷۰۳

منبع: آداب و احکام زیارت، نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها، گروه اخلاق و عرفان دفتر نشر معارف، 1394.